Εξαιρετική η εικόνα της Wall Street αλλά..
Η εικόνα των μεγάλων δεικτών στην Wall Street είναι πολυ καλή και με βάση τα θεμελιώδη αλλά και με βάση την τεχνική τους εικόνα.
Τα P/E ratios και το μέσο αλλά και επιμέρους είναι μακριά ακόμα απο τα επίπεδα φούσκας καθώς οι μεγάλες επιχειρήσεις εξακολουθούν και αυξάνουν κατα μέσο όρο, την κερδοφορία τους , ενώ οι δείκτες και οι κυριώτερες μετοχές είναι σε καθαρό bull market. Οι μετρήσεις για τις νέες τιμές στόχους στα mega – caps είναι σε επίπεδα που δεν μπορούν να ανακοινωθούν καν , ενω σε μικρο -επίπεδο δεν υπάρχουν ενδείξεις φούσκας σε επιμέρους μετοχές με εξαίρεση τις εταιρείες κάναβης οι οποίες όμως “ξεφούσκωσαν” στο Β2019.
Η μόνη και σίγουρα σοβαρή πηγή ανησυχίας είναι οι γεωπολιτικές εξελίξεις οι οποίες αν εξελιχθούν δυσάρεστα ανατρέπουν όλα τα θεμελιώδη αλλά και τα τεχνικά δεδομένα, καθώς θα κυριαρχήσει ο φόβος και θα προεξοφληθούν τα χειρότερα. Οι εστίες έντασης είναι πολλές : Ιραν, Μέση Ανατολή, Τουρκία, Ανατολική Μεσόγειος, Βόρεια Αφρική και Βρετανία , και με δεδομένο ότι κυριαρχει ο λαικισμός και οι ηγέτες τύπου Τραμπ που δρουν κατ’εξοχήν παρορμητικά, το ερώτημα είναι ποιός και πώς θα συγκρατήσει τις καταστάσεις αν αυτές ξεφύγουν..
Δρ.Π.Δάντης
Προς νέα “Φούσκα” στην αγορά ακινήτων ? – τι αναφέρει report της ΕΕ
House prices across Europe: rising and rising…
Getting on to the property ladder has not become easier for first-time buyers as house prices continue to rise across the EU. But which Member States saw the biggest hike, and which countries are the ‘laggards’ in terms of price growth? We bring you up to speed with the latest data Eurostat published yesterday.
In the third quarter of 2019, house prices rose by 4.1% compared to the same period of the previous year in both the EU and the euro area. Interestingly, properties became more expensive in all Member States, with annual growth rates ranging from 0.4% to 13.5%. There were four countries – Latvia, Slovakia, Luxembourg and Portugal –, where prices grew by more than 10 percent. At the other end, property prices saw but a marginal increase in Italy, and rose moderately in Finland and the United Kingdom.
Compared to the second quarter of 2019, prices rose by 1.5% in the EU overall, but there were a handful of Member States – Cyprus, Hungary, Denmark, Italy and Finland –, where they fell by various degrees.
Long-term trends
House prices and rents in the EU have followed very different paths since the financial crisis. While rents increased steadily between 2007 and the third quarter of 2019, house prices have fluctuated significantly.
After an initial sharp decline following the crisis, house prices remained more or less stable between 2009 and 2014. Then there was a rapid rise in early 2015, and since then house prices have increased at a much faster pace than rents.
Between 2007 and the third quarter of 2019, rents increased by 21.0% and house prices by 19.1%. In this period, prices rose in 22 Member States and fell in six, with the highest rises in Austria (+85.5%), Luxembourg (+80.6%) and Sweden (+80.3%). The largest decreases were seen in Greece (-40.0%), Romania (-27.2%) and Ireland (-16.7%).
For rents, the pattern was different with increases in all Member States, except Greece and Cyprus. The countries where rents rose at the highest rate were Lithuania (+101.1%), Czechia (+78.6%) and Hungary (+67.8%).
Called The House Price Index, Eurostat’s statistics measure the price changes of all residential properties, both new-build homes and existing ones. Greece is missing from some of the reports as the EU’s statistical office did not have the latest data for the country.
Μηδενικά επιτόκια : Νέα φούσκα στα ακίνητα ?
Το περιβάλλον των πολύ χαμηλών ή μηδενικών επιτοκίων όταν διαρκεί τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα είναι δεδομένο ότι θα προκαλέσει στρεβλώσεις στην οικονομία. Αυτές προέρχονται αρχικά απο την υπερβολική ροή χρήματος σε περιουσιακά στοιχεία η οποία ροή ΔΕΝ δικαιολογείται από τα θεμελιώδη της οικονομίας και του συγκεκριμένου περιουσιακού στοιχείου.
Τα μέτρα που έλαβαν οι Κεντρικές Τράπεζες απο την φούσκα των dotcoms το 2000 και κυρίως απο το 2009 για να σώσουν την παγκόσμια οικονομία απο την κατάρευση , έχουν αρχίσει να δημιουργούν φούσκες δλδ υπερτιμημένα περιουσιακά στοιχεία παντού. Μετοχές , Ομόλογα – κυρίως αυτά – και βέβαια ακίνητα. Ο μηχανισμός είναι απλός: Οσοι διαθέτουν μετρητά αναζητούν καλύτερες αποδόσεις απο τις πολυ χαμηλές που προσφέρουν οι καταθετικοί λογαριασμοί και τα προιόντα σταθερού εισοδήματος , και στρέφονται αλλού. Ετσι σιγά σιγά όλες οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων αυξάνουν.
Το τελευταίο σημείο ανησυχίας είναι πως και πάλι – μετά το 2008 – οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται και σε μερικές χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία και ο Καναδάς είναι ήδη φούσκα, με ότι αυτό συνεπάγεται όπως βλέπουμε και στο παρακάτω διάγραμμα απο σχετικό άρθρο στο Bloomberg.
Ηδη στην Ν.Ζηλανδία απαγορεύτηκαν οι αγορές ακινήτων απο ξένους σε μια προσπάθεια ελέγχου των τιμών που έχουν μεγάλη απόκλιση απο τα θεμελιώδη της τοπικής οικονομίας.
Global Economy and markets : All Scenarios
Markets are heading north while ECB is planning a new QE program, sending bond prices in Eurozone higher. Sentiment is boolish while US economy heading for a new consecutive record of GDP growth with unemployment at3.6 – 3.8% and payrolls better than expected for June. However there are some fear factors in Global Economy and a couple of them in US markets that should be taken into account from Investors and Analysts.
In the latest Money Show, Hellenic Association of Certified Analysts presented its view :http://hacsa.eu/wp-content/uploads/2019/07/Economy-and-Global-Markets-All-Scenarios.pdf
No Bull Market lasts 4 ever!
We are on the longest Bull in the history of Dow Jones..
No Bull Market Lasts Forever!
Bitcoin and Gold in charts
Monthly Gold Chart
Chart courtesy of tradingview.com
Chart courtesy of tradingview.com
Chart courtesy of tradingview.com
Will Bitcoin repeat Gold’s consolidation pattern?
Chart courtesy of tradingview.com
Αναταραχή στις αγορές..
H εκ νέου διένεξη των ΗΠΑ με την Κίνα στον Εμπορικό πόλεμο που έχει ανοίξει ο Τραμπ , αφού θεωρεί πως το έλλειμα στο εμπορικό ισοζύγιο μέ την Κίνα είναι η μέγιστη τροχοπέδη της Αμερικανικής οικονομίας, αναστάτωσε και πάλι τις αγορές και μείωσε την επιθυμία για ανάληψη ρίσκου. Η μεταβλητότητα αυξήθηκε απότομα απο τα πολύ χαμηλά επίπεδα που ήταν και μάζι με τεχνικά ζητήματα ( πολλοί traders εγκλωβίστηκαν με margin και funds αναγκάστηκαν να αντισταθμίσουν τα χαρτοφυλακιά τους) , δημιούργησαν έναν μικρό πανικό στις αγορές .
Η αγορά στις ΗΠΑ είχε υπερθερμανθεί είναι αλήθεια ή ήταν υπεραγαρασμένη σε τεχνικούς όρους και η πτώση βοηθάει στο να “αποθερμανθεί”. Με δεδομένο πως η Fed δεν θα αυξήσει τα επιτόκια , αλλά πιθανόν να τα μειώσει προς το τέλος του χρόνου ή αρχές του επόμενου, την οικονομία να πηγαίνει πολύ καλά στις ΗΠΑ , ο εμπορικός πόλεμος θα λήξει με αμοιβαίες υποχωρήσει καθώς έχουν πολλά να χάσουν και οι 2 πλευρές αν “τραβήξουν το σχοινι” παρα να κερδίσουν. Η οικονομία της Κίνας δε είναι σε κομβικό σημείο και το λιγότερο που χρειάζεται είναι μια εμπορεική διαμάχη με τις ΗΠΑ.
Η ΕΕ εμφανίζει τα πρώτα σημάδια οικονομικής στασιμότητας και η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε νέα πιστωτική επέκταση , καθώς ο μεγάλος ασθενής είναι η ατμομηχανή της και ο κυριώτερος πολέμιος των QE, η Γερμανία. Αν δε συνυπολογισθεί και το προσφυγικό στην ΕΕ, οι ευρωεκλογές , και η άνοδος των πολιτικών τύπου Τράμπ, μια κίνηση λάθος απο ΗΠΑ και Κίνα θα αρκούσε για να δούμε ένα σοβαρό sell off στις παγκόσμιες αγορές. Κάτι τετοιο θα είχε πολυ σοβαρές επιπτώσεις ΚΑΙ στις τράπεζες που είναι φορτωμένες με ομόλογα, μετοχές και ακίνητα , και τις αγορές ακινήτων που ειδικά σε μερικές χώρες και περιοχές πχ Λονδίνο είναι σε επίπεδα φούσκας, αλλά και τις ροές κεφαλαίων προς τις υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα. Να μην λησμονηθεί πως οι αναδυόμενες οικονομίες έχουν πληγεί απο την άνοδο των παραεμβατικών επιτοκίων δολαρίου και την πολιτική της Fed , με την Τουρκία να είναι το πιό σοβαρό πρόβλημα. Ομως οι τράπεζες της ΕΕ έχουν μεγάλη έκθεση στην Τουρκία και ένα ντόμινο δεν είναι απίθανο αν η κατάσταση δεν ελεγχθεί.
Σε ένα περιβάλλον λοιπόν με ανάλογα ρίσκα και μεταβλητές , πολύ δύσκολα ΗΠΑ και Κίνα δεν θα έρθουν σε συμφωνία, κάτι που καθιστά την παρούσα πτώση ΕΥΚΑΙΡΙΑ επιλεκτικών αγορών.
Δρ.Π.Δάντης
Ενα αισιόδοξο σενάριο για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές..
Τα πρώτα σημάδια ανησυχίας για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας είναι ήδη εδώ : Στην Κίνα οι εξαγωγές που ανακοινώθηκαν ναι μεν είναι σε επίπεδα ρεκόρ αλλά οι εισαγωγές είναι σε αλριβώς αντίθετη πορεία. Ισως η εσωτερική ζήτηση δεν είναι τόση ισχυρή όσο ο υπολοιπος πλανήτης νομίζει. Το χρέος δε είναι σε άγνωστα επίπεδα καθώς πολλά στοιχεία της Κινεζικής οικονομίας προφανώς και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα λόγω του ασφυκτικού ελέγχου του ΚΚΚ στο κράτος και τις δομές του. Κάτι που όμως είναι γνωστό στην οικονομική κοινότητα εδώ και πολλά χρόνια.
Στην Ευρωζώνη η κατάσταση είναι πιό δύσκολη. Η Γερμανία μείωσε τις εκτιμήσεις της για ανάπτυξη 0,5% το 2019 , ενώ οι αυξήσεις μισθών δεν συνεπάγονται πληθωριστικές πιέσεις .Η δε Γαλλία αλλά και η Ισπανία είναι πολυ κοντά σε μηδενική ανάπτυξη για το 2019 αν και οι απαισιόδοξοι ήδη μιλούν για ύφεση. Για την Ιταλία οι εκτιμήσεις το 2019 μειώθηκαν περαιτερω ενώ σε παραμονεύει και πολιτική κρίση , όπως και σε Ισπανία και Γαλλία..Το δε μεταναστευτικό/προσφυγικό αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής και είναι εντυπωσιακή η απουσία σχεδίου από τις Ευρωπαικές Ελιτ που δείχνουν να βρίσκονται σε πλήρη δυσαρμονία με την πλειοψηφία των Ευρωπαίων.
Στις ΗΠΑ η ανεργία συνεχίζει να είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κοντα στο 3,5-3,7% αλλά έχουν μειωθεί οι νέες θέσεις εργασίας που πάντως παραμένουν σε σαφώς υψηλότερα επίπεδα απο αυτά της ΕΕ. Ομως η ανεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων μεταξύ του 10ετους και του ομολόγου 3 μηνών ( που συνήθως προ- αναγγέλει ύφεση στην οικονομία) και η συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών που περιμένει τουλάχιστον επιβράνδυση της Αμερικανικής οικονομίας είναι χαρακτηριστικοί παράγοντες ανησυχίας. Σε αυτό ας προσθέσουμε και τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις της επικεφαλής του ΔΝΤ , Κ.Λαγκάρντ για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και μερικά στοιχεία απο τον κυριώτερο πρόδρομο δείκτη (leading indicator) της παγκόσμιας οικονομίας, την πορεία των κεφαλαιαγορών.
Οι αγορές στις ΗΠΑ είναι πολυ κοντά στα ιστορικά υψηλά αλλά το momentum δείχνει να έχει χαθεί, αφού η πλειοψηφία των επενδυτών κρατάει σταση αναμονής ωστε να εκτιμήσει τα εταιρικά αποτελέσματα που ανακοινώνουν οι εισηγμένες. Μέχρι στιγμής τα στοιχεία είναι , κατα μέσο όρο, καλύτερα των εκτιμήσεων , οι οποίες όμως είναι χαμηλότερες κατα 10-20% απο αυτές του προηγούμενου έτους. Ο χρυσός παραμένει στην περιοχή των $1250-1300 ανά ουγκιά και η τεχνική του εικόνα προδίδει μακροπρόθεσμο ανοδικό σχηματισμό. Να σημειωσουμε εδω πως οι κυριώτερες Κεντρικές Τράπεζες αυξάνουν συστηματικά τα αποθέματα χρυσού που κατέχουν τα τελευταία χρόνια καθώς φοβούνται εξάπλωση των εμπορικών πολέμων που συνήθως καταλήγουν και σε νομισματικούς πολέμους – δλδ η μια χώρα προσπαθεί να εξάγει το προβλημά της στην άλλη μέσω της χειραγώγησης της συναλλαγματικής της ισοτιμίας – . Το πετρέλαιο (WTI) είναι σταθερά πάνω απο τα $60 το βαρέλι και σίγουρα η Σαουδική Αραβία , ο μεγαλύτερος παραγωγός στο κόσμο με την καλύτερη ποιότητα , θα κάνει ότι μπορεί για να αυξηθεί η τιμή του όσο υπάρχει η προσδοκία του IPO της ΑΡΑΜΚΟ που επιθυμεί να αντλήσει περι τα 2τρις δολάρια απο τις αγορές μέσα στην επόμενη 2ετία.
Gold 100y chart and recessions
Crude Oil 90y chart and recessions
Καθώς το τελευταίο τρίμηνο του 2018 οι αγορές βιώσαν το χειρότερο 3μηνο απο το 1929 με πιό χαρακτηριστική την παραμονή των Χριστουγέννων ,όταν η Fed επιτάχυνε την απομόχλευση σε $50 δις /μήνα και όλοι, αναλυτές, χρηματιστές, οικονομολόγοι, πολιτικοί φοβήθηκαν πως ένα κραχ είναι θέμα χρόνου, οι μεγαλύτερες Κεντρικές Τράπεζες φαινεται ότι φοβηθηκαν για τα χειρότερα όσον αναφορά την παγκόσμια οικονομία και , η ΕΚΤ ετοιμάζεται να δώσει νέα δάνεια στις εμπορικές τράπεζες της ευρωζώνης για να αποπληρώσουν τα παλιότερα και η Fed άλλαξε πολιτική και σταμάτησε τις αυξήσεις των επιτοκίων ενώ το 2018 είχε προβεί σε 4 και για το 2019 είχε προαναγγείλει τουλάχιστον άλλες 2. Δεν θα αποτελέσει εκλπληξη αν η Fed προχωρήσει ενα βήμα παραπέρα και μειώσει και πάλι τα επιτόκια μέσα στο 2019, δίνοντας και πάλι ώθηση σε αγορές και οικονομία, οι οποίες άλλωστε έχουν όλο και μεγαλύτερο βαθμό συσχέτισης μετα το 1987.
SPX 100y chart and recessions
source : macrotrends.com
Αν τελικά η Fed προχωρήσει σε νέα χαλάρωση της νομισματικής της πολιτικής προκειμένου να “σώσει” την παγκόσμια οικονομία είναι πιθανόν η ανάπτυξη στις ΗΠΑ να βρεθεί τα δύο επόμενα χρόνια άνω του 2% και να βοηθήσει και την Ευρωζώνη να μην βρεθεί συνολικά σε ύφεση. Κάτι ανάλογο προιδεάζει και η τεχνική εικόνα στους δείκτες στις ΗΠΑ, στο αισιόδοξο σενάριο που μοιάζει περισσότερο σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας: με βάση την κυματική θεωρία o SPX αν η διόρθωση του 2018 είναι κύμα 4 , θα βρεθεί στις 3.800-4.000 μονάδες ενώ αν βρεθεί σε κίνηση 5 extension μπορεί να βρεθεί και στις 5-5.500 μονάδες..Αν λάβουμε υπόψη τα συμπεριφορικά χαρακτηριστικά επενδυτών , ΜΜΕ, και κοινωνίας που παρατηρούνται στις κορυφές και στις φούσκες τότε οι δείκτες έχουν ακόμα δρόμο καθώς τους τελευταίους μήνες σχεδόν όλοι εμφανίζονται βέβαιοι για ένα κραχ ή τουλάχιστον ένα bear market.
SPX weekly chart
source : stockcharts.com
Το τελευταίο θα ωφελήσει τα μέγιστα και το ΧΑΑ που πιθανόν να βρίσκεται στις αρχές ενός νέου ανοδικού κύκλου και κατ’επέκταση την Ελληνική οικονομία , ΑΝ η παραπάνω εκτίμηση αποδειχθεί σωστή γαι την μητρόπολη των αγορών.
Δρ.Π.Δάντης
12