Ενα αισιόδοξο σενάριο για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές..
Τα πρώτα σημάδια ανησυχίας για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας είναι ήδη εδώ : Στην Κίνα οι εξαγωγές που ανακοινώθηκαν ναι μεν είναι σε επίπεδα ρεκόρ αλλά οι εισαγωγές είναι σε αλριβώς αντίθετη πορεία. Ισως η εσωτερική ζήτηση δεν είναι τόση ισχυρή όσο ο υπολοιπος πλανήτης νομίζει. Το χρέος δε είναι σε άγνωστα επίπεδα καθώς πολλά στοιχεία της Κινεζικής οικονομίας προφανώς και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα λόγω του ασφυκτικού ελέγχου του ΚΚΚ στο κράτος και τις δομές του. Κάτι που όμως είναι γνωστό στην οικονομική κοινότητα εδώ και πολλά χρόνια.
Στην Ευρωζώνη η κατάσταση είναι πιό δύσκολη. Η Γερμανία μείωσε τις εκτιμήσεις της για ανάπτυξη 0,5% το 2019 , ενώ οι αυξήσεις μισθών δεν συνεπάγονται πληθωριστικές πιέσεις .Η δε Γαλλία αλλά και η Ισπανία είναι πολυ κοντά σε μηδενική ανάπτυξη για το 2019 αν και οι απαισιόδοξοι ήδη μιλούν για ύφεση. Για την Ιταλία οι εκτιμήσεις το 2019 μειώθηκαν περαιτερω ενώ σε παραμονεύει και πολιτική κρίση , όπως και σε Ισπανία και Γαλλία..Το δε μεταναστευτικό/προσφυγικό αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής και είναι εντυπωσιακή η απουσία σχεδίου από τις Ευρωπαικές Ελιτ που δείχνουν να βρίσκονται σε πλήρη δυσαρμονία με την πλειοψηφία των Ευρωπαίων.
Στις ΗΠΑ η ανεργία συνεχίζει να είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κοντα στο 3,5-3,7% αλλά έχουν μειωθεί οι νέες θέσεις εργασίας που πάντως παραμένουν σε σαφώς υψηλότερα επίπεδα απο αυτά της ΕΕ. Ομως η ανεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων μεταξύ του 10ετους και του ομολόγου 3 μηνών ( που συνήθως προ- αναγγέλει ύφεση στην οικονομία) και η συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών που περιμένει τουλάχιστον επιβράνδυση της Αμερικανικής οικονομίας είναι χαρακτηριστικοί παράγοντες ανησυχίας. Σε αυτό ας προσθέσουμε και τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις της επικεφαλής του ΔΝΤ , Κ.Λαγκάρντ για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και μερικά στοιχεία απο τον κυριώτερο πρόδρομο δείκτη (leading indicator) της παγκόσμιας οικονομίας, την πορεία των κεφαλαιαγορών.
Οι αγορές στις ΗΠΑ είναι πολυ κοντά στα ιστορικά υψηλά αλλά το momentum δείχνει να έχει χαθεί, αφού η πλειοψηφία των επενδυτών κρατάει σταση αναμονής ωστε να εκτιμήσει τα εταιρικά αποτελέσματα που ανακοινώνουν οι εισηγμένες. Μέχρι στιγμής τα στοιχεία είναι , κατα μέσο όρο, καλύτερα των εκτιμήσεων , οι οποίες όμως είναι χαμηλότερες κατα 10-20% απο αυτές του προηγούμενου έτους. Ο χρυσός παραμένει στην περιοχή των $1250-1300 ανά ουγκιά και η τεχνική του εικόνα προδίδει μακροπρόθεσμο ανοδικό σχηματισμό. Να σημειωσουμε εδω πως οι κυριώτερες Κεντρικές Τράπεζες αυξάνουν συστηματικά τα αποθέματα χρυσού που κατέχουν τα τελευταία χρόνια καθώς φοβούνται εξάπλωση των εμπορικών πολέμων που συνήθως καταλήγουν και σε νομισματικούς πολέμους – δλδ η μια χώρα προσπαθεί να εξάγει το προβλημά της στην άλλη μέσω της χειραγώγησης της συναλλαγματικής της ισοτιμίας – . Το πετρέλαιο (WTI) είναι σταθερά πάνω απο τα $60 το βαρέλι και σίγουρα η Σαουδική Αραβία , ο μεγαλύτερος παραγωγός στο κόσμο με την καλύτερη ποιότητα , θα κάνει ότι μπορεί για να αυξηθεί η τιμή του όσο υπάρχει η προσδοκία του IPO της ΑΡΑΜΚΟ που επιθυμεί να αντλήσει περι τα 2τρις δολάρια απο τις αγορές μέσα στην επόμενη 2ετία.
Gold 100y chart and recessions
Crude Oil 90y chart and recessions
Καθώς το τελευταίο τρίμηνο του 2018 οι αγορές βιώσαν το χειρότερο 3μηνο απο το 1929 με πιό χαρακτηριστική την παραμονή των Χριστουγέννων ,όταν η Fed επιτάχυνε την απομόχλευση σε $50 δις /μήνα και όλοι, αναλυτές, χρηματιστές, οικονομολόγοι, πολιτικοί φοβήθηκαν πως ένα κραχ είναι θέμα χρόνου, οι μεγαλύτερες Κεντρικές Τράπεζες φαινεται ότι φοβηθηκαν για τα χειρότερα όσον αναφορά την παγκόσμια οικονομία και , η ΕΚΤ ετοιμάζεται να δώσει νέα δάνεια στις εμπορικές τράπεζες της ευρωζώνης για να αποπληρώσουν τα παλιότερα και η Fed άλλαξε πολιτική και σταμάτησε τις αυξήσεις των επιτοκίων ενώ το 2018 είχε προβεί σε 4 και για το 2019 είχε προαναγγείλει τουλάχιστον άλλες 2. Δεν θα αποτελέσει εκλπληξη αν η Fed προχωρήσει ενα βήμα παραπέρα και μειώσει και πάλι τα επιτόκια μέσα στο 2019, δίνοντας και πάλι ώθηση σε αγορές και οικονομία, οι οποίες άλλωστε έχουν όλο και μεγαλύτερο βαθμό συσχέτισης μετα το 1987.
SPX 100y chart and recessions
source : macrotrends.com
Αν τελικά η Fed προχωρήσει σε νέα χαλάρωση της νομισματικής της πολιτικής προκειμένου να “σώσει” την παγκόσμια οικονομία είναι πιθανόν η ανάπτυξη στις ΗΠΑ να βρεθεί τα δύο επόμενα χρόνια άνω του 2% και να βοηθήσει και την Ευρωζώνη να μην βρεθεί συνολικά σε ύφεση. Κάτι ανάλογο προιδεάζει και η τεχνική εικόνα στους δείκτες στις ΗΠΑ, στο αισιόδοξο σενάριο που μοιάζει περισσότερο σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας: με βάση την κυματική θεωρία o SPX αν η διόρθωση του 2018 είναι κύμα 4 , θα βρεθεί στις 3.800-4.000 μονάδες ενώ αν βρεθεί σε κίνηση 5 extension μπορεί να βρεθεί και στις 5-5.500 μονάδες..Αν λάβουμε υπόψη τα συμπεριφορικά χαρακτηριστικά επενδυτών , ΜΜΕ, και κοινωνίας που παρατηρούνται στις κορυφές και στις φούσκες τότε οι δείκτες έχουν ακόμα δρόμο καθώς τους τελευταίους μήνες σχεδόν όλοι εμφανίζονται βέβαιοι για ένα κραχ ή τουλάχιστον ένα bear market.
SPX weekly chart
source : stockcharts.com
Το τελευταίο θα ωφελήσει τα μέγιστα και το ΧΑΑ που πιθανόν να βρίσκεται στις αρχές ενός νέου ανοδικού κύκλου και κατ’επέκταση την Ελληνική οικονομία , ΑΝ η παραπάνω εκτίμηση αποδειχθεί σωστή γαι την μητρόπολη των αγορών.
Δρ.Π.Δάντης